تنزل رتبه ايران از نظر ميزباني از بيشترين تعداد پناهندگان در جهان در سال 2020

گروه مهاجرت‌هاي اجباري- پناهجويي رصدخانه مهاجرت ايران

كميسارياي عالي سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) در جديدترين گزارش خود به بررسي روند مهاجرت‌هاي اجباري در جهان تا پايان سال 2020 ميلادي پرداخته است. براساس اين گزارش، جمعيت آوارگان در جهان در پايان سال 2020 به 82.4 ميليون نفر رسيده است. حدود 20.7 ميليون نفر از آوارگان را پناهندگان تحت حمايت كميساريا تشكيل مي‌دهند.

در سال 2020، كشور تركيه به تنهايي، بزرگترين جمعيت پناهندگان در جهان يعني 3.7 ميليون پناهنده را ميزباني مي‌كرد. كلمبيا با 1.7 ميليون پناهنده شامل آوارگان ونزوئلايي به عنوان دومين كشور ميزبان پناهندگان در جهان شناخته مي‌شود. كشور ايران نيز با ميزباني از 800 هزار پناهنده، جايگاه دهم را در جهان به لحاظ ميزباني از تعداد پناهندگان به خود اختصاص داده است. اين در حالي است كه در سال 2019، ايران در رتبه هفتم از نظر ميزباني از بيشترين تعداد پناهنده در جهان قرار داشت اما با ارائه آمارهاي جديد توسط كميساريا، ايران با كاهش سه رتبه‌اي در جايگاه دهم قرار گرفت. احتمالا يكي از مهمترين دلايل كاهش تعداد پناهندگان در ايران مربوط به تبديل وضعيت تعدادي از پناهندگان از كارت آمايش (پناهندگي) به گذرنامه است. از مجموع 800 هزار پناهنده تحت حمايت كميساريا در ايران، 780 هزار نفر را پناهندگان افغانستاني و 20 هزار نفر را پناهندگان عراقي تشكيل مي‌دهند.

البته لازم به ذكر است كه در سال‌هاي اخير كلمبيا و تركيه كشورهاي نوظهور در زمينه ميزباني از پناهندگان بوده‌اند؛ اما بايد در نظر داشت كه بخش عمده 3.6 ميليون آواره سوري در تركيه و همچنين اغلب آوارگان ونزوئلايي در كلمبيا در وضعيت پناهندگي (Refugee) قرار ندارند و عمدتا وضعيت حمايت موقت (Temporary protection) را دريافت كرده‌اند كه بايد پس از بهبود شرايط در كشور مبدأ خود به آنجا بازگردند.

از سوي ديگر 68 درصد از پناهندگان و همچنين آوارگان ونزوئلايي تنها از 5 كشور هستند. در اين ميان اولين كشور پناهنده فرست، كشور سوريه با  6.7 ميليون پناهنده در جهان است. كشور ونزوئلا نيز با 4 ميليون آواره خارجي در جهان به عنوان دومين كشور مبدا آوارگان در جهان شناخته مي‌شود.

شيوع ويروس كرونا نيز تأثير زيادي بر جمعيت آوارگان در جهان داشته است. براساس گزارش‌هاي مهاجرتي مختلف در جهان، پيش بيني مي‌شود با كاهش محدوديت‌ سفر بين كشورها، بر تعداد پناهجويان افزوده شود.

برگرفته از گزارش: Global Trends: Forced Displacement in 2020