بسیاری از دانشجویان پناهنده با موانع اساسی برای ادامه تحصیل خود مواجه هستند. در این راستا کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، از طریق صندوق تحصیلات عالی پناهندگان آلبرت انیشتین، بورسیه های تحصیلی در مقطع عالی در دانشگاه ها و موسسات تخصصی برای پناهندگان تأمین می نماید، یکی از این بورس های تحصیلی، برنامه (DAFI) است که در سال ۱۹۹۲ راه اندازی شده و هدف آن کمک به دستیابی پناهندگان به خودکفایی از طریق تقویت کیفیت های حرفه ای آنها برای استخدام های آتی است. برنامه DAFI با شناخت مسائل و چالش هایی که دانشجویان پناهنده در زمینه تحصیل در کشور میزبان با آن روبرو هستند، ساختار حمایتی را ارائه می دهد.
• طبق گزارش سالیانه برنامه DAFI منتشر شده توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) در سال ۲۰۱۹، از زمان پیدایش این برنامه (1992) تاکنون بیش از ۱۵ هزار و ۵۰۰ نفر از پناهندگان جوان از این بورس تحصیلی بهره مند شده اند.
• بیشترین سهم دانشجویان برخوردار از بورسیه تحصیلی DAFI در سال ۲۰۱۸ در جنوب صحرای آفریقا با میزان ۴۱ درصد و در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا با ۳۳ درصد بوده است.
• بیشترین تعداد بورس DAFI در سال ۲۰۱۸ به ترتیب به پناهندگان ساکن در کشورهای ترکیه (۱۲٪)، اتیوپی (۱۲٪)، اردن (۱۱٪)، اوگاندا (۷٪) و کنیا (۶٪) اختصاص داده شده است.
• از نظر ملیت پناهندگان دریافت کننده بورس DAFI در سال ۲۰۱۸، پناهندگان سوری (۳۶٪)، افغانستان (۱۴٪) و سودان جنوبی (۱۲٪) بیشتر از دیگر پناهندگان جهان میزان از این بورس تحصیلی استفاده کرده اند.
• در سال ۲۰۱۸، ۶ هزار و ۸۶۶ دانشجوی برخوردار از بورس تحصیلی DAFI ، که ۴۱٪ آنها زن بودند، در ۷۶۸ موسسه و نهاد دانشگاهی در جهان مورد حمایت قرار گرفتند. این دانشجویان در زمینه های مختلفی مانند علوم کامپیوتر، بهداشت عمومی و تجارت تحصیل می کنند.
• کشور ایران (۴۰۶ دانشجو)، پاکستان (۴۰۱ دانشجو) و هند (۶۹ دانشجو) سه کشور اول در منطقه آسیا و اقیانوسیه بودند که بیشترین سهم را از بورسیه تحصیلی DAFI را در منطقه در سال ۲۰۱۸ به خود اختصاص دادند. در این میان ۹۶٪ دانشجویان برخوردار از این بورس تحصیلی در منطقه آسیا و اقیانوسیه دانشجویان پناهنده افغانستانی بوده اند.
• بودجه اختصاص یافته به کل دانشجویان DAFI در ایران در سال ۲۰۱۸ معادل ۴۸۲ هزار و ۸۸۳ دلار و متوسط هزینه های در نظر گرفته شده برای هر دانشجو برابر با یک هزار و ۱۸۹ دلار است.
• در سال ۲۰۱۸، از میان 406 دانشجوی پناهنده در ایران که تحت حمایت بورسDAFI قرار ۴۰۶ اند، ۱۴۱ نفر در رشته های مهندسی، ۷۴ نفر در رشته های علوم پزشکی و بهداشت، ۳۶ نفر در علوم اجتماعی و رفتاری، ۳۴ نفر در رشته های مدیریت بازرگانی و ۲۹ نفر در ریاضیات و علوم کامپیوتری تحصیل کرده اند که از این تعداد (۴۰۶ نفر)، ۴۰۳ نفر مربوط به پناهندگان افغانستانی و ۳ نفر مربوط به پناهندگان عراقی بوده اند.
• زمان فراخوان استفاده از این بورس تحصیلی در کشورهای میزبان پناهندگان متفاوت است. اما به طور معمول پناهندگان می توانند در تابستان هر سال نسبت به درخواست این بورس تحصیلی اقدام نمایند.
تهیه شده در گروه مهاجرت های اجباری و پناهجویی رصد خانه مهاجرت ایران
منبع:
United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR), 2019, Refugee Student Voices, Refugee Students in Higher Education, Published by UNHCR. Available at: https://www.unhcr.org/5d7f61097