وجوه ارسالی مهاجران

چکیده:

وجوه ارسالی یکی از مهمترین بخش‏های اقتصاد مهاجرت به شمار می‏آید. طی سال‌های اخیر، وجوه ارسالی مهاجران بین‌المللی به عنوان یکی از بزرگترین و پایدارترین بخش‏های مالی خارجی در کشورها، از دیگر جریانهای حساس بین‌المللی مثل کمک­های توسعه رسمی، بدهی بخش خصوصی و سبد اوراق بهادار پیشی گرفته و تضمین اقتصادی بسیار مهمی برای کشورهای گرفتار در بحران‌های سیاسی و اقتصادی فراهم کرده است. میزان رشد و طبیعت باثبات این وجوه، آنها را به یک موضوع مهم و جذاب برای اقتصاددانان و برنامه‌ریزان تبدیل کرده است. از آنجا که شمار مهاجران بین‌المللی هر روزه در حال افزایش است، موضوع وجوه ارسالی به شدت توسط کشورهای مبدا رصد می‌شود تا بتوانند در جذب و استفاده حداکثری از این وجوه موفق عمل کنند. به همین منظور، در سال های اخیر، بعضی از کشورهای صادر کننده نیروی کار، شروع به اصلاح بازار و اصلاحات ارزی کرده‌اند؛ این اصلاحات در برخی کشورها (یعنی کوبا، سریلانکا، کره جنوبی، تایلند و اندونزی) در مقایسه با سایر کشورها چشمگیرتر بوده است.

مهاجران ایرانی در سالیان گذشته توانسته‌اند سالانه بیش از یک میلیارد دلار ارز وارد کشور کنند. این مبلغ در سال 2018 بر اساس گزارش بانک جهانی، 38/1 میلیارد دلار تخمین زده شده است؛ که این امر نشان دهنده پتانسیل بالای کشور در زمینه وجوه ارسالی است. با این حال سوالاتی وجود دارند که بایستی به آن‌ها پاسخ داده شود . برای مثال، مبادی ورودی وجوه ارسالی به کشور مشخص شوند و اینکه وجوه مذکور از طریق چه کانال‌هایی (رسمی/غیررسمی) وارد کشور می‌شوند؟

ایران در سال 1374 با 6/1 میلیارد دلار بیشترین مقدار وجوه بازگشتی را در طی سه دهه اخیر تجربه کرده است، هرچند پس از یک دوره کاهشی، دوباره روند افزایشی آن شروع شده و میزان وجوه بازگشتی به ایران در سال 1397  به 38/1 میلیارد دلار رسیده است. در این سال، حدود یک سوم وجوه بازگشتی به کشور (27 درصد) به مهاجرانی اختصاص دارد که در امارات متحده عربی زندگی می­کنند. ایالات متحده با 25 درصد و آلمان با 10 درصد در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.

با توجه به نتایج حاصل از این گزارش توجه به مسائل مدیریتی و سیاستگذاری زیر اهمیت دارد:

• وجوه ارسالی توسط مهاجران (Remittance) و توجه به سیاستگذاری مناسب در خصوص آن در سال­های اخیر اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است.
• تحولات و میزان وجوه ارسالی مهاجران ایرانی به کشور باید بصورت مستمر پیگیری گردد.
• شناسایی روش­های ارسال وجوه توسط مهاجران در جهت بهره­مند شدن هر چه بیشتر اقتصاد ملی و محلی ایران یکی از نیازهایی است که نهادهای سیاستگذار باید به آن توجه داشته باشند.
• اتخاذ سیاست­هایی در جهت هدایت سرمایه­های مهاجران ایرانی در خارج از کشور به ایران یا سرمایه‏گذاری در ایران ضرورت دارد.
• وجوه ارسالی مهاجران خارجی در ایران بخصوص اتباع افغانستانی هم از نظر اقتصادی و هم از نظر اجتماعی نیازمند توجه و سیاستگذاری در سطوح مدیریتی کشور است. در این راستا توجه به شناخت کانال­های انتقال وجوه در جهت منتفع شدن کشور از این منابع مالی اهمیت دارد. 

جهت دریافت متن کامل گزارش درخواست خود را از طریق صفحه ی تماس با ما ارسال نمایید.